تشکیل اسکار یک بخش طبیعی از روند درمان پس از ایجاد زخم است. اسکار در اثر تصادف، بیماری، مشکلات پوستی و جراحی ایجاد می‌شود. با وجود این که اسکار دائمی است اما ممکن است بر اساس عواملی مانند شدت آسیب، اندازه زخم و ناحیه آسیب دیده در عرض دو سال بهبود یافته و محو شود. بعد از این مدت احتمال محو شدن اسکار بسیار کم است. برخی افراد به دلیل عواملی مانند ژنتیک و نژاد، بیشتر در معرض ابتلا به اسکار قرار دارند. در چنین مواردی روشهای مختلفی برای درمان اسکار وجود دارند.
خدمات کلینیک ره یا: لیفت صورت همراه با بهترین تخفیف
علت ایجاد اسکار یا جای زخم چیست؟
اسکار به طور طبیعی بعد از ایجاد یک آسیب ایجاد می‌شود. هنگامی که درم (لایه دوم پوست) آسیب می‌بیند بدن برای ترمیم آسیب فیبرهای کلاژن و تقویت کلاژن تشکیل می‌دهد و در نتیجه اسکار روی پوست ایجاد می‌شود. در بیشتر موارد هر چه زخم سریع‌تر بهبود یابد کلاژن کمتری رسوب می‌کند و اسکار کمتر قابل مشاهده است.
معمولا شدت اسکار به شدت آسیب بستگی دارد. اسکار در قسمت‌های مختلف بدن و با توجه به سن بیمار در حالت‌های متفاوت تشکیل می‌شود.
انواع اسکار
اسکارها انواع مختلفی دارند از جمله:
اسکار کلوئید
اسکار کلوئیدی در اثر روند بهبودی بیش از حد فعال ایجاد می‌شود و از آسیب اصلی بزرگ‌تر می‌شود. اسکار کلوئیدی ممکن است به مرور زمان باعث ایجاد اختلال در حرکت شود.
بیشتر بخوانید: روشهای درمان فرورفتگی جای جوش
اسکار انقباضی
سوختگی پوست می‌تواند باعث تشکیل اسکار انقباضی شود. این اسکارها پوست را سفت می‌کنند و باعث اختلال در حرکت می‌شوند. اسکارهای انقباضی ممکن است عمیق‌تر شوند و بر عضلات و اعصاب تاثیر بگذارند.
اسکار هایپرتروفیک
اسکار هایپرتروفیک برجسته و قرمز رنگ و شبیه به اسکار کلوئیدی است اما از مرز آسیب فراتر نمی‌رود.
اسکار آکنه
معمولا آکنه شدید باعث ایجاد اسکار می‌شود. اسکار آکنه انواع مختلفی دارد و شامل اسکارهای عمیق، زاویه‌دار یا موجی می‌شود. گزینه‌های درمانی به انواع اسکارهای آکنه‌ای که دارید بستگی دارد.
ترک پوستی
در مواردی که پوست به سرعت کشیده یا جمع می‌شود بافت‌های همبند زیر پوست آسیب می‌بینند. علائم کشش اغلب در دوران بارداری، بلوغ یا پس از افزایش یا کاهش وزن زیاد ایجاد می‌شود. این نوع اسکار معمولا روی سینه‌ها، شکم، ران‌ها و بازوها ظاهر می‌شود.
[sv slug=”alert”]ممکن است روند بهبودی زخم 12 تا 18 ماه طول بکشد. پس از این مدت اگر جای زخم شما درمان نشد باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک جای زخم را با یک معاینه فیزیکی بررسی می‌کند و با توجه به اندازه، بافت و رنگ اسکار نوع آن را تعیین می‌کند. درمانها بسته به نوع اسکار، محل آن، علت آن و مدت زمانی که ایجاد شده متفاوت است.[sv slug=”alert1″]
بیشتر بخوانید: لیفت شکم با نخ
بهترین روشهای رفع اسکار و جای زخم
گزینه‌های درمانی مختلفی برای بهبود ظاهر اسکارها وجود دارد.
استفاده از برخی داروها و پانسمان‌ها
برای درمان اسکارهایی که در اثر بریدگی یا جراحات یا زخم‌های دیگر ایجاد شده اند می‌توان از برخی داروها یا پانسمان‌ها استفاده کرد. در صورتی که مصرف داروهای بودن نسخه به رفع مشکل شما کمک نکرد می‌توانید به پزشک مراجعه کنید. اغلب درمانهای دارویی مانند استروئید‌ها یا آنتی هیستامین‌های خوراکی خاص برای زخم‌هایی هستند که باعث خارش می‌شوند و بسیار حساس هستند. پزشک شما همچنین می‌تواند درمان فشاری یا پوشش ژل سیلیکونی را برای کمک به درمان اسکار یا به عنوان مراقبت پیشگیرانه توصیه یا استفاده کند.
لیزر درمانی
از درمانهای لیزری مختلفی می‌توان برای درمان ظاهر اسکارها (از جمله اسکار آکنه) استفاده کرد. لیزر درمانی از طول موج خاصی از نور برای ایجاد یک عمل خاص در پوست استفاده می‌کند. پرتو که یک لیزر رنگی پالسی با طول موج 595 نانومتر است رگ‌های خونی کوچک پوست را هدف قرار می‌دهد. در برخی موارد اسکارها به رنگ صورتی یا قرمز باقی می‌مانند چون رگ‌های خونی جدیدی که برای درمان زخم ایجاد شده اند هرگز بهبود نمی‌یابند. این لیزر می‌تواند با سوزاندن رگ‌های کوچک باعث بهبود رنگ صورتی یا قرمز اسکار شود. این کار همچنین می‌تواند به صاف شدن اسکارهای بیش از حد ضخیم هم کمک کند. سایر لیزرها می‌توانند با تبخیر رشته‌های بافتی داخل اسکار باعث پخش شدن فیبرهای کلاژن شده و در نتیجه ظاهر اسکار را کاهش دهند. برخی از روشهای استفاده از لیزر مانند لیزر فول بادی همچنین می‌تواند باعث درمان درد، خارش و حساسیت پوستی شود.
فیلرهای پوستی
فیلرهای پوستی مواد ژل مانندی هستند که در زیر پوست تزریق می‌شوند. گاهی اوقات می‌توان از آن‌ها برای پر کردن حفره‌های اسکار مانند اسکارهای ناشی از آکنه استفاده کرد. انواع فیلرهای مورد استفاده برای از بین بردن اسکار عبارتند از:
- بلافیل
بلافیل یک فیلر پوستی با ماندگاری طولانی است که برای درمان اسکار آکنه استفاده می‌شود.
این ماده از کلاژن گاوی که به پوست حجم می‌دهد و دانه‌های کوچک پلی متیل متاکریلات (PMMA) ساخته شده که از نظر ساختاری پوست از پوست حمایت می‌کند.
- اسید هیالورونیک
در برخی موارد فیلرهای اسید هیالورونیک مانند Juvederm یا Restylane برای درمان آکنه استفاده می‌شوند.
- پلی ال لاکتیک اسید
نوع دیگری از فیلرها به نام پلی ال لاکتیک اسید (Sculptra) هم در برخی موارد برای درمان اسکار استفاده می‌شود. این ماده با سایر فیلرها متفاوت است چون بلافاصله پوست را حجیم نمی‌کند.
میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ برای انواع اسکار استفاده می‌شود. میکرونیدلینگ با سوراخ کردن پوست باعث تولید کلاژن و در نتیجه بازسازی پوست و کاهش ظاهر اسکار می‌شود. میکروندیلینگ معمولا در کلینیک‌های زیبایی یا پوست انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: از بین بردن غبغب با لیزر
درم ابریژن
درم ابریژن از دستگاهی با چرخش سریع برای برداشتن لایه بیرونی پوست استفاده می‌کند. این تکنیک معمولا برای به حداقل رساندن اسکار آکنه استفاده می‌شود. ممکن است قبل از عمل یک بی حسی کننده موضعی استفاده شود و احتمالا پوست تا چندین هفته حساس و لکه می‌شود.
روشهای خانگی رفع اسکار
همچنین برخی درمانهای خانگی هم می‌توانند به کاهش ظاهر اسکار کمک کنند.
- فشار درمانی
یک باند کشی، پانسمان یا جوراب ساق بلند می‌تواند در طول فرایند بهبودی به زخم فشار وارد کند. این کار می‌تواند از تشکیل اسکار جلوگیری کند یا اندازه آن را کاهش دهد.
- آلوئه ورا
در یک مطالعه در سال 2019 که 23 کارآزمایی را مورد بررسی قرار داد محققان به این نتیجه رسیدند که آلوئه ورا می‌تواند جای زخم را بهبود بخشد و در صورت استفاده در کنار درمانهای دیگر می‌تواند به کاهش زخم کمک کند.
- ویتامین E
شواهد علمی درباره تاثیر ویتامین E بر اسکارها قطعی نیست. تحقیقات درباره این که ویتامین E چگونه می‌تواند آکنه را درمان کند و جای زخم را التیام بخشد بی‌نتیجه است. در یک مطالعه در سال 2016 محققان به این نتیجه رسیدند که شواهد کافی مبنی بر این که ویتامین E موضعی اثر قابل توجهی بر جای زخم دارد وجود ندارد تا استفاده گسترده از آن را توجیه کند. آن‌ها به نیاز به مطالعات بیشتر با کیفیت بالا اشاره کردند.
- عسل
شواهد علمی وجود ندارد که نشان دهد عسل می‌تواند به درمان زخم کمک کند. یک مطالعه در سال 2016 که تاثیر عسل مانوکا بر جای زخم را مورد بررسی قرار داد نشان داد در حالی که عسل دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی است در صورت استفاده موضعی تفاوتی در ظاهر اسکار ایجاد نمی‌کند.
آیا می‌توان از بروز اسکار پیشگیری کرد؟
اگر چه همیشه نمی‌توانید از آسیب‌هایی که باعث ایجاد زخم می‌شوند جلوگیری کنید اما می‌توانید خطر ایجاد اسکار پس از آسیب را کاهش دهید. مراقبت صحیح از زخم می‌تواند اسکار زخم را کمتر کند.
برای کاهش خطر اسکار باید:
- به پزشک مراجعه کنید: اگر زخمی دارید که ممکن است باعث ایجاد اسکار شود برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. ممکن است نیاز به بخیه یا بانداژ مخصوص برای نگه داشتن پوست داشته باشید. بخیه‌های می‌توانند جای زخم را به حداقل برسانند. هنگام مراقبت از بخیه حتما به توصیه‌های پزشک عمل کنید. بسته به نوع و محل زخم ممکن است برای جلوگیری از عفونت به آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی نیاز داشته باشید.
- زخم را تمیز کنید: محل آسیب را با آب و صابون بشویید. هر گونه کثیفی یا خون خشک شده را پاک کنید و روی زخم را بانداژ کنید تا میکروب‌ها از بین بروند. حین بهبود زخم حتما بانداژ را مرتبا عوض کنید.
- زخم را مرطوب نگه دارید: استفاده از ژل نفتی یا پدهای سوختگی مرطوب از خشک شدن بیش از حد زخم و ایجاد دلمه جلوگیری می‌کند. دلمه می‌تواند جای زخم را بدتر کند.
- از زخم در برابر آفتاب محافظت کنید: جای زخم را بپوشانید یا از کرم ضد آفتاب برای محافظت از آن استفاده کنید. قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند جای زخم را تیره‌تر کند. قرار گرفتن مکرر در معرض خطر احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.
- تغذیه خوبی داشته باشید: سطح پایین ویتامین D و C در بدن می‌تواند جای زخم را بدتر کند در نتیجه شما به پروتئین با کیفیت بالا و کافی در رژیم غذایی خود نیاز دارید تا به پوست شما کمک کند آنچه را برای بهبودی لازم است بسازد.
هزینه رفع اسکار به چه عواملی بستگی دارد؟
اسکارها با هم متفاوتند و زمان بهبودی متفاوتی هم دارند بنابراین هزینه‌های درمان متفاوت خواهد بود. علاوه بر عوامل ذکر شده برای هر اسکار روشهای درمانی مختلفی توصیه می‌شود که هر کدام می‌تواند هزینه متفاوتی داشته باشد.
سوالات پرتکرار
بهترین درمان برای اسکار کدام است؟
همان طور که گفته شد اسکارها انواع مختلفی دارند بنابراین بهترین درمان به نوع اسکار بستگی دارد.
آیا درمانهای رفع اسکار موثرند؟
بله. این درمانها ممکن است به طور کامل باعث رفع اسکار نشوند اما ظاهر اسکار را کاهش میدهند.
برای از بین بردن اسکار به چند جلسه لیزر درمانی نیاز دارم؟
به طور متوسط برای رسیدن به نتیجه دلخواه حدود 4 تا 6 جلسه لیزر لازم است.
چه مدت طول میکشد تا نتایج درمان اسکار مشخص شوند؟
با روشهای درمانی معمولا اسکار زخم به سرعت و طی چند هفته تا دو ماه بهبود می‌یابد.
چرا جای زخم‌های من به سرعت بهبود نمی‌یابند؟
پوست مرده و مواد خارجی در روند بهبودی اسکارها اختلال ایجاد می‌کنند و باعث کاهش روند بهبودی می‌شوند.
آیا روند بهبودی جای زخم‌ها با افزایش سن کاهش می‌یابد؟
با افزایش سن ممکن است روند بهبودی جای زخم کاهش یابد. این روند گاهی اوقات تا چندین ماه طول میکشد چون توان بدن برای ترمیم پوست با افزایش سن کاهش می‌یابد و فاکتورهای رشد و سلول‌های بنیادی کافی در زیر پوست وجود ندارد.
مصرف چه غذاهایی به افزایش روند بهبودی اسکار کمک می‌کند؟
سبزیجات و میوه‌های سرشار از ویتامین C مانند بروکلی یا توت فرنگی را بیشتر مصرف کنید. برای داشتن روی کافی غلات غنی شده و غذاهای پروتئینی مانند گوشت گاو، مرغ، غذاهای دریایی یا لوبیا مصرف کنید. برای بهبود بهتر برخی زخم‌ها ممکن است نیاز به مصرف بیشتر ویتامین‌ها و مواد معدنی خاص داشته باشید.
مقاله‌ای که برای شما آماده کردیم، مربوط به بلاگ ره یا بوده و می‌توانید نکات جذاب و آموزش‌های دیگر را در صفحه مربوطه مطالعه کنید. می‌توانید برای دریافت انواع خدمات زیبایی از خدمات کلینیک پوست و مو ره یا بهره ببرید.
