کشف علت اصلی ریزش موهای سر، قدم اول برای شروع درمان این سندرم به شمار میرود. یکی از اصلیترین دلایل ریزش مو، ریزش هورمونی است؛ اما از کجا بفهمیم ریزش مو هورمونی است؟ در واقع ریزش مو سر با دلایل هورمونی، نشانههای واضحی دارد. نشانههایی که هم در مردان و هم در زنانی که تجربه ریزش موی هورمونی داشتهاند، مشابه بوده است. البته برای ریشهیابی دقیق در مورد دلایل ریزش مو، بهترین کار مراجعه به پزشک و معاینه دقیق شما توسط ایشان میباشد.
کلینیک ره یا: کاشت مو با تخفیف ویژه
ریزش موی هورمونی چیست؟
بد نیست بدانید ریزش موی سر تا 100 تار مو در روز، طبیعی شمرده میشود و جای نگرانی از بابت آن وجود ندارد. با این حال، زمانی فرا خواهد رسید که متوجه میشوید ریزش موی سر شما از حد طبیعی خارج شده است. این وضعیت کم و بیش برای اکثر افراد پیش خواهد آمد. در چنین وضعیتی تشخیص دلیل ریزش مو اقدام بسیار مهمی محسوب میشود. اختلالات هورمونی میتوانند روند رشد مو را مختل کرده و باعث ریزش آنها شوند. این دلیل ریزش مو میان خانمها و آقایان مشترک میباشد.
اگر بخواهیم کمی دقیقتر در خصوص این نوع ریزش مو توضیح دهیم، باید گفت که در بدن انسانها هورمونی به نام دی هیدرو تستوسترون یا به اختصار DHT تولید میشود که میتواند باعث توقف رشد مو یا ریزش آنها شود. این هورمون یکی از هورمونهای فرعی است که توسط تستوسترون تولید میشود. هورمون تستوسترون در آقایان به میزان بیشتر و در خانمها نیز به مقدار کمی وجود دارد. زمانی که میزان DHT زیاد باشد، فولیکولهای مو کوچک و جمع شده و تخریب میشوند. زمانی هم که فولیکول شرایط استانداردی نداشته باشد، رشد موها به سختی صورت میگیرد.
چه هورمونهایی باعث ریزش مو میشوند؟
همانطور که اشاره کردیم، اصلیترین دلیل ریزش هورمونی موها، فعالیت غیرطبیعی هورمون تستوسترون است؛ اما در کنار این مورد، هورمونهای دیگری هم وجود دارند که میتوانند منجر به ریزش مو شوند. یکی از این هورمونها کورتیزول است که بر DHT تأثیر میگذارد. هورمون بعدی هم پرولاکتین است که در صورت افزایش میزان آن، شاهد ریزش مو خواهیم بود.
دلایل ریزش موی هورمونی
برخی شرایط و دورههای خاص در زندگی هر فردی وجود دارد که ممکن است با اختلالات هورمونی و در نتیجه ریزش موی هورمونی مواجه شود. برخی از مهمترین این دلایل به شرح زیر است:
- استرس و اضطراب بیش از حد: زمانی که فردی استرس زیادی را تحمل میکند، روند ترشح هورمونها در بدنش نیز دچار اختلال میشود. این موضوع در نهایت منجر به ریزش مو خواهد شد که با کاهش استرس، ریزش هم کاهش پیدا میکند.
- مشکلات ناشی از غده تیروئید: تیروئید یکی از غدههای فعال بدن است که هر تغییری در نحوه عملکرد آن میتواند هورمونهای بدن را تحتتأثیر قرار دهد. کمکاری تیروئید و پرکاری تیروئید دو مورد از دلایل رایج ریزش هورمونی موها محسوب میشوند.
- یائسگی: از دیگر دلایلی که باعث ریزش هورمونی موها در خانمها میشود، یائسگی است. در این دوره معمولاً خانمها افزایش سطح تستوسترون را تجربه میکنند که به واسطه آن هورمون DHT هم بیشتر تولید شده و در نهایت فرد دچار ریزش مو خواهد شد.
- دوران بارداری: بارداری خانمها دوران پرچالشی است که اصلیترین دلیل آن، افزایش ترشح هورمونها در بدن است. این تغییرات هورمونی معمولاً ریزش مو را به دنبال دارد. البته این نوع ریزش هورمونی، کمی بعد از زایمان که مادر از نظر ترشحات هورمون به حالت طبیعی باز میگردد، درمان میشود.
- سندرم تخمدان پلیکیستیک: کیستهای تخمدانی یا در مراحل جدیتر تخمدان پلیکیستیک یکی از مشکلاتی است که میتواند سطح هورمونها در بدن خانمها را به هم بزند. یکی از مهمترین هورمونهایی که تحتتأثیر این سندروم قرار میگیرند، هورمون تستوسترون است که میزان ترشح آن افزایش پیدا میکند. پس از افزایش این هورمون نیز ریزش موها بیشتر خواهد شد.
علائم ریزش هورمونی موها
به طور کلی این نوع ریزش مو علائم مشخصی دارد و میتوان به راحتی آن را تشخیص داد. ناگهانی بودن ریزش مو، نازک شدن تار موها، ریزش موها در ناحیه شقیقه و تاج سر، عقب رفتن خطوط رویش مو و نمایان شدن نقاط طاس در بخشهای مختلف سر از مهمترین علائم این مشکل محسوب میشوند. البته خانمها و آقایان میتوانند برای بررسی دقیقتر این مشکل، از علائم دیگری هم کمک بگیرند که در ادامه به بررسی آن میپردازیم:
علائم ریزش موی هورمونی در زنان
ریزش هورمونی در زنان، باید با معاینه و تحلیل شرححال بالینی و انجام آزمایشات تأیید شود. در کنار این مورد، مهمترین مواردی که ممکن است در ریزش موی هورمونی دیده شوند، شامل موارد زیر است:
- وجود موهای زائد
- اختلال در عادات ماهانه
- آکنه و یا جوش زدن پوست
- سابقه سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
- شکنندگی موها در اثر نازک شدن و سستی ریشة مو
- اختلال در سلامت پوست و ناخنها به صورت همزمان
- عدم وجود زمینه ارثی یا دیگر زمینههای مرتبط در فرد
از کجا بفهمیم ریزش مو در مردان هورمونی است؟
شمار زیادی از افرادی که به کلینیک ما برای کاشت مو مراجعه میکنند، آقایان با سن کمتر از ۵۰ سال هستند. معمولاً روند ریزش مو در آقایان از سنین بیست و اندی سالگی آغاز، و طی پنج الی شش سال به اوج خود میرسد. البته این موضوع بستگی به بیمار دارد؛ چرا که ریزش مو در برخی دیگر تا پس از پنجاه سالگی هم خود را نشان نمیدهد.
همچنین با وجود آن که مهمترین دلیل از دست دادن تراکم و طاسی سر در آقایان، الگوی ریزش موی مردانه و آلوپسیهای خوشخیم است، باید پیش از شروع درمان ریزش مو مردان جوان حتماً با انجام آزمایشات لازم، دلیل ریزش مو را در آنها مشخص نمود.
بیشتر بخوانید: روشهای تقویت مو
آزمایش هورمون برای ریزش مو
برای تست تشخیص ریزش مو ما عوامل مختلفی را مورد بررسی قرار میدهیم. آزمایشات ریزش مو در مردان باید موارد مختلفی مثل آزمایش هورمون برای ریزش مو را تحت پوشش قرار دهد. آزمایش هورمون برای ریزش مو در مردان علاوه بر بررسی سطح هورمونهای مختلف، عوامل دیگری که ممکن است منجر به ریزش مو شود را نیز مورد بررسی قرار خواهد داد.
تست تشخیص دلیل ریزش مو در زنان نیز تقریباً روال مشابهی دارد. با این تفاوت که در نتایج این تست، ما به پارامترهای خاص دیگری توجه نشان میدهیم. مهمترین مواردی که در آزمایش خون پیش از کاشت مو مورد بررسی قرار میگیرد، شامل این موارد است:
- آزمایش تراکمسنجی و کشش مو
- آزمایش VDRL برای تشخیص بیماری سفلیس
- آزمایش بیوپسی سر برای نمونهبرداری از پوست
- آزمایش سطح اسیدفولیک، ویتامین دی و روی (زینک) خون
- هورمونهای تیروئیدی تی ۳ و تی ۴ و هورمون محرک تیروئید
- شمارش کامل واحدهای خونی سیبیسی، سطح هموگلوبین و هماتوکریت
- آهن سرم (Fe, Serum Iron)، ظرفیت کل اتصال آهن به گلبول قرمز (TIBC) و فریتین (Ferritin)
- هورمونهای جنسی مثل تستوسترون فری و تستوسترون توتال، دی هیدروکسیل اتیل آندروستندیون (DHEA)، پرولاکتین (Prolactin)، محرک فولیکول (FSH) و هورمون لوتئین (LH)
علاوه بر این موارد، ممکن است آزمایشات تکمیلی دیگری برای بررسی عملکرد کبد و کلیه، میزانتری گلیسیرید و کلسترول و بررسی سطح بعضی از آنتیبادیها برای تشخیص بیماریهای خودایمنی نیز انجام شود. از جمله این آزمایشات باید به آزمایش DHEA یا دهیدرواپی آندروسترون سولفات، پروژسترون (25OH Progesterone) و آزمایش آسپارتات آمینوترانسفراز AST اشاره کرد.
تفاوت ریزش موی ارثی و هورمونی
پیش از هر چیز، باید بگوییم که تست تشخیص ریزش مو تنها روش قطعی تشخیص دلیل از دست دادن موها است. در این تست، با آزمایش هورمون برای ریزش مو میتوان سطح هورمونهای دخیل در ریزش مو را اندازهگیری و در صورت امکان، راهکارهای مقابلهای مناسب را برای آن در نظر گرفت.
ریزش موی هورمونی در مردان و زنان، به شکلهای مختلفی خود را نشان میدهد. در مردان، روند طاسی از روی شقیقهها، بالا و جلوی سر آغاز میشود. در حالی که ریزش موی هورمونی خانمها از فرق سر و تاج موها شروع به گسترش کرده؛ با نازک شدن تدریجی موها ادامه مییابد.
نکتهای قابلتوجه در اینجا آن است که معمولاً ریزش مو در خانمها نشانهای اختلالات جانبی دیگری است. در حالی که آقایان معمولاً تنها با آلوپسی آندروژنیک روبهرو شدهاند.
درمان ریزش موی هورمونی
سؤالی که در اینجا مطرح میشود، این است که آیا برای ریزش موی هورمونی درمانی نیز وجود دارد؟ پاسخ این است که بله! اولین راهکار در این شرایط، تلاش برای بازگرداندن سطح هورمونها به شرایط عادی است. برای این کار میتوان از داروهای مختلف (مانند لووتیروکسین) یا تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی استفاده کرد.
البته ممکن است داروهایی مثل ماینوکسیدیل، فیناستراید یا دوتاستراید توسط برخی پزشکان برای کنترل روند ریزش مو مورداستفاده قرار گیرد. با این حال به شما عزیزان توصیه اکید میشود که از مصرف خودسرانه و بیرویة دارو خودداری نموده و در اسرع وقت به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. چرا که برخی از داروها مثل موارد بالا یا اسپیرونولاکتون در صورت سوءمصرف، میتوانند عوارضی جدی را در بر داشته باشند.
پس از آن که سطح هورمونها به تعادل رسید، میتوان از درمانهایی جهت جبران موهای از دست رفته کمک گرفت. دقت داشته باشید که داروها تنها میتوانند ریزش موهای شما را قطع کنند. در صورتی که هورمونها باعث بروز نقاط طاس در سر شما شده باشند، میتوانید از روشهای مؤثری مانند کاشت مو و ابرو، پی آر پی یا مزوتراپی مو استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: بررسی کامل عوارض مصرف دخانیات بر روی کاشت مو و ابرو
آیا ریزش موی هورمونی برگشتپذیر است؟
آیا برای درمان ریزش مو، راهحلی به جز کاشت مو وجود دارد؟ برگشتپذیری ریزش مو، چه به دلایل هورمونی و چه به غیر از آن، یکی از نگرانیهای عمده کسانی است که با این مشکل دست به گریبان هستند. همچنین خیلی از این عزیزان به دلایلی نمیتوانند کاشت مو انجام دهند. باید بدانید که ترجیح پزشکان و متخصصان پوست و مو نیز در وهله اول و قبل از انجام درمانهای تهاجمی مثل کاشت مو، بر عکس کردن روند ریزش مو است.
در واقع باید گفت در شرایط خاصی، ریزش موی هورمونی برگشتپذیر است. تشخیص به موقع یکی از مهمترین شروط است. همچنین برای آن که ریزش موی ناشی از تغییرات هورمونی شما را به مرحله کاشت نرسانند، باید زودتر برای درمان آن اقدام نمایید.
چه کنیم تا موهای ریخته شده دوباره رشد کنند؟
نمیتوان ادعا کرد که درمان قطعی ریزش مو در زنان یا مردان همواره ممکن است. ریزش مو در اثر لیکن پلان، لوپوس، برخی انواع آلوپسی و عفونت پیاز مو معمولاً برگشتناپذیر محسوب میشوند. با این حال، با بررسی تجربه درمان ریزش مو خصوصاً کسانی که تجربه ریزش موی هورمونی داشتهاند، میتوان متوجه شد که به کمک درمانهای جدید، امکان احیای موهای از دست رفته وجود دارد.
درمان قطعی ریزش موی هورمونی چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، برای درمان ریزش مو هورمونی، داروهایی مثل ماینوکسیدیل و فیناستراید تجویز میشوند. در حال حاضر ماینوکسیدیل یا روگین از معدود داروهای مورد تأیید FDA برای کنترل ریزش مو، خصوصاً الگوی ریزش موی زنانه است. البته ماینوکسیدیل برای ریزش موی هورمونی را باید دارویی بحثبرانگیز برشمرد؛ چرا که اثرات جانبی آن قابلتوجه بوده و در صورت قطع مصرف، ممکن است با تشدید ریزش مو مواجه شویم. به همین دلیل فیناستراید از این نظر بیشتر موردتوجه پزشکان است.
در مجموع نمیتوان به شکل قطعی در مورد بهترین قرص ضد ریزش مو برای زنان و یا مردان، اظهار نظری کرد. چرا که شرایط هر بیمار با دیگری متفاوت بوده و ممکن است مشکلات آنها دلایل گوناگونی داشته باشد؛ بنابراین اکیداً توصیه میشود که برای کشف دلیل ریزش موهای خود، به پزشک متخصص مراجعه کرده و از مصرف قرص برای ریزش مو هورمونی و داروهایی که اطلاعی درباره عوارض جانبی آن ندارید، خودداری کنید.
برای جلوگیری از ریزش هورمونی موها چه قرصی بخوریم؟
با این حال، بد نیست تا در این قسمت، نگاهی به مهمترین درمانهای دارویی که برای ریزش موی هورمونی مورداستفاده قرار میگیرند، داشته باشیم. داروهای ضدریزش مو، معمولاً مستقیماً عامل ریزش موها که ممکن است هورمونی یا غیر هورمونی باشند را هدف قرار میدهند. به عنوان مثال، مصرف فیناستراید برای کنترل آلوپسی آندروژنیک مورد تأیید بسیاری از گایدلاینهای معتبر پزشکی است. البته برخی هم به عنوان قرص ضد استرس برای ریزش مو مورداستفاده قرار میگیرند.
قرص اسپیرونولاکتون یا آلداکتون برای ریزش مو در برخی از موارد ممکن است برای کنترل ریزش مو مورداستفاده قرار گیرد. این دارو به عنوان داروی آنتاگونیست گیرنده آلدوسترون معرفی شده و میتواند اثرات آندروژن را روی پوست مسدود کند. اسپیرونولاکتون از بهترین قرصهای ریزش مو برای زنان است. البته در مواردی، ممکن است پزشکان آمپول پروژسترون برای ریزش مو تجویز کنند.
مجدداً به شما توصیه میکنیم از مصرف سرخود قرص برای ریزش مو هورمونی خودداری کرده و تنها به توصیههای پزشک معالج خود، عمل کنید.
برای کسب اطلاعات دقیقتر در این خصوص، میتوانید با کلینیک ره یا در تماس باشید:
02172803
درمانهای خانگی برای تعدیل اثرات ریزش موی هورمونی
برخی از درمانهای خانگی ممکن است در مراحل ابتدایی ریزش موی هورمونی و یا در موازات درمانهای پزشکی، مفید واقع شوند. همچنین بسیاری از بیماران نیز نسبت به این مراقبتها کنجکاو هستند. در پاسخ به سوال برای جلوگیری از ریزش مو چه بخوریم معمولاً همیشه به چهار گروه مواد غذایی اشاره میشود:
- مواد غذایی حاوی پروتئینی که به جز گوشت (خصوصاً برای گیاهخواران عزیز) شامل لوبیا، سویا، کلم بروکلی، نان کامل، کره بادامزمینی، برنج قهوهای، عدس و کینوآ میشود.
- آهن که به جز گوشت و ماهی میتوان آن را با مصرف کلم بروکلی، اسفناج و کلم تأمین کرد.
- ویتامین سی که در بسیاری از میوهها و سبزیجات وجود دارد.
- دیگر مواد موردنیاز بدن مانند امگا ۳، زینک و بیوتین
بیشتر بخوانید: بانک مو چیست؟
در کنار این موارد، بهترین قرص ویتامین برای ریزش مو، قرص زینک پلاس است. همچنین یکی دیگر از مواردی که برای تعدیل ریزش موی هورمونی و افزایش اثرات درمانهای اصلی درباره آن توصیه میشود، توجه به شامپو برای جلوگیری از ریزش مو مناسب است. بهترین شامپو برای رشد مجدد موهای ریخته شده شامپوهای بدون سولفات هستند.
درمان گیاهی ریزش موی هورمونی
یکی دیگر از روشهای درمانی برای ریزش موی هورمونی، استفاده از داروهای گیاهی درمان ریزش مو است. البته مجدداً باید یادآور شویم که اینگونه درمانها تنها نقش مکمل را دارند و باید تنها برای ریزشهای خفیف مو که علت آن نیز مشخص شده است مورداستفاده قرار گیرند.
هشدار! در حال حاضر شما میتوانید در فضای مجازی تبلیغات مختلفی را در مورد جدیدترین داروی گیاهی ریزش مو و یا درمانهای اینچنینی پیدا کنید. باید بدانید که بسیاری از این افراد، با بیمسئولیتی تمام و بدون داشتن تخصص پزشکی، اقدام به ارائة درمانهای تأیید نشده و مضر میکنند. در این خصوص بهتر است تحقیقات کافی در خصوص ارائهکننده دارو داشته باشید تا بتوانید پیش از اقدام، مؤثر بودن داروها را تشخیص دهید.
بر اساس نظر مصرفکنندگان، مهمترین درمانهای ریزش مو خانگی گیاهی که بیشترین اثرگذاری را از خود نشان میدهند شامل این سه دسته هستند.
- ماسک حنا میتواند به تقویت ریشه مو کمک زیادی کند.
- تخم شنبلیله و ماسک موی تهیه شده از آن، برای تقویت فولیکولهای مو و تحریک به رشد بیشتر اثرات مثبتی دارد.
- آب پیاز که گفته شده است گوگرد موجود در آن، برای تقویت ریشه مو مفید است. همچنین پیاز پوست را برای تولید کلاژن و گردش بهتر خون تحریک میکند. البته در آب پیاز مواد التهاب آور نیز وجود دارند؛ بنابراین بااحتیاط از آن استفاده کنید.
مقالهای که برای شما آماده کردیم، مربوط به بلاگ ره یا بوده و میتوانید نکات جذاب و آموزشهای دیگر را در صفحه مربوطه مطالعه کنید. میتوانید برای دریافت انواع خدمات زیبایی از خدمات کلینیک پوست و مو ره یا بهره ببرید.
سوالات متداول
ریزش موی هورمونی چگونه است؟
بروز تغییر در برخی هورمونها میتواند باعث کاهش تغذیه مو، کوچک شدن فولیکولها و در نتیجه ریزش مو شود. زمانی که ریزش موی ناشی از تغییرات هورمونی به بیش از 100 تار مو در طول روز برسد، یعنی با ریزش موی هورمونی سروکار داریم.
چه هورمونهایی میتوانند در روند رشد مو اختلال ایجاد کنند؟
اصلیترین هورمونی که رشد موها را تحتتاثیر قرار میدهد هورمون DHT است که از هورمونهای فرعی تستوسترون است. افزایش DHT باعث ریزش موها میشود و در کنار آن هورمونهای کورتیزول و پرولاکتین هم میتوانند باعث ریزش شوند.
ریزش موی هورمونی چه علائمی دارد؟
این نوع ریزش مو با علائمی از جمله نازک شدن تارهای مو، ریزش موهای ناحیه شقیقه و تاج سر، تحلیل رفتن خط رویش مو و طاس شدن بخشهای مختلف سر دارد.
چرا به ریزش موی هورمونی دچار میشویم؟
استرس و اضطراب، کمکاری یا پرکاری تیروئید، یائسگی، قرار گرفتن در دوره حاملگی و شیردهی و ابتلا به سندروم تخمدان پلیکیستیک میتواند میزان ترشح هورمون را تغییر دهد و موجب ریزش موها شود.
آیا امکان درمان ریزش موی هورمونی وجود دارد؟
برای جلوگیری از ادامه روند ریزش موی هورمونی، باید ابتدا دلیل اصلی ریزش را مشخص کرد. پس از آن نیز میتوان با استفاده از داروها، هورمونها را به تعادل رساند و ریزش مو را قطع کرد.
بهترین روش برای جبران موهای از دست رفته ناشی از ریزش هورمونی چیست؟
ریزش موی هورمونی گاهی میتواند باعث بروز نقاط طاس در سر شود و یا تراکم موها را به شدت کاهش دهد. اگر در مراحل اولیه این نوع ریزش اقدام به درمان آن نمایید، احتمالا میتوانید با تغذیه سالم و استفاده از داروها و مکملها، موهای از دست رفته را جبران کنید. در صورتی که ریزش زیادی را تجربه کرده باشید نیز میتوانید از روشهای درمانی مانند مزوتراپی و پی آر پی و یا در نهایت کاشت مو استفاده کنید.
بهترین قرصها و داروها برای درمان ریزش موی هورمونی چیست؟
ماینوکسیدیل، آنترالین و اسپیرونولاکتون از رایجترین قرصهایی هستند که برای تنظیم سطح هورمون و درمان ریزش مو استفاده میشوند؛ اما مصرف این داروها باید حتما تحتنظر پزشک صورت گیرد تا از عوارض آن در امان باشید.
آیا امکان درمان گیاهی ریزش موی هورمونی وجود دارد؟
تا حدودی بله! پس از آن که سطح هورمونها تنظیم شد، میتوان با استفاده از ماسکهای گیاهی همچون ماسک حنا، شنبلیله، آب پیاز و انواع روغنهای گیاهی رشد موها را تقویت کرد.
از کجا بفمیم ریزش موهایمان هورمونی است؟
با توجه به علائم خاص ریزش موی هورمونی، میتوان تا حدودی آن را تشخیص داد؛ اما برای تشخیص دقیقتر باید از آزمایش هورمون استفاده کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص همچنین میتوانید با مشاوران ما در کلینیک ره یا در تماس باشید: 02172803
چگونه از ریزش موی هورمونی جلوگیری کنیم؟
تغذیه سالم یکی از مهمترین روشهای جلوگیری از ابتلا به ریزش هورمونی موهاست. سپس نیز میتوان برای جلوگیری از این مشکل از مکملها و ویتامینهایی برای رشد و تقویت مو استفاده کرد.